Het is een verhaal waar veel Oostenrijkse wijnboeren niet graag aan herinnerd worden, maar in Podcast 2 durven wij het toch over deze ‘open zenuw’ te hebben: het Oostenrijkse wijnschandaal, dat in 1985 aan het licht kwam. Veroorzaakt door de enorme vraag naar goedkope, zoete wijn; een vraag waar wijnproducenten niet aan konden voldoen en toen begonnen te rotzooien. Jullie gaan je echt verbazen wat er zich in die tijd afspeelde in Oostenrijk en Duitsland. Een bizar verhaal over fraude, gevangenisstraffen, dode vissen, list, bedrog en zelfs zelfmoord. Een schandaal dat zich over de hele wereld verspreidde, maar waar Oostenrijk uiteindelijk wonderbaarlijk goed is uitgekomen. De Oostenrijkse wijn-scène leerde van z’n fouten, kreeg de strengste wijnwetgeving ter wereld en maakt nu wonderschone wijnen. Waar een schandaal niet allemaal goed voor is! Veel luisterplezier, en onthoudt: "Zum wol, Glykol!”
In deze aflevering laten we een fragment horen van een Oostenrijkse polka met de titel Zum Wohl, Glykol, wat zoveel betekent als “We proosten op Glycol”. Het is niet helemaal onze muziekstijl, er wordt verder ook niet in gezongen, maar mocht je behoefte hebben om het nummer helemaal te horen? Hier vind je de link naar het nummer.
Na het Oostenrijkse wijnschandaal hebben de autoriteiten de strengste wijnwet ter wereld geïntroduceerd. Het imago van de Oostenrijkse wijnen moest worden opgepoetst. En om deze te bewaken wordt de wijnwet regelmatig nóg verder aangescherpt. De basis van deze wet zijn de individuele kwaliteitsclassificaties, het bewijs van het gebied van oorsprong, de beperking van de oogstopbrengst en de stringente controle hierop door de federale wijninspectiedienst.
Ter herkenning dat de wijnen op al deze punten zijn gecontroleerd en goedgekeurd wordt het controlenummer, het zogenaamde Staatliche Prüfnummer, op het etiket afgedrukt en de Oostenrijkse vlag op de dop van de fles afgebeeld. Op deze dop staat vaak ook nog het Betriebsnummer. Dit is het individuele nummer van het wijndomein.
Deze regelgeving geldt voor de wijnen met de kwalificatie Qualitätswein, Prädikatswein of wijnen met een DAC-status. Staat de rood-wit-rode vlag niet op de dop dan is er sprake van een Tafelwein of een Landwein. Dat wil overigens niet zeggen dat dit geen goede wijnen zijn. Alleen maar dat ze niet voldoen aan de gestelde kwaliteitseisen.
In de podcast begonnen we met het proeven van een zoete wijn uit een pak, ‘om in het sfeertje te komen’. Nou, we waren snel genezen, niet te drinken dat muffe spul. Het ging om een zogenoemde Liebfraumilch. Die naam verwijst naar een wijn die enkel en alleen binnen de ommuurde kloosterpercelen van de Lieve-Vrouwe-abdij te Worms in Rheinhessen werd geproduceerd. Deze zoete wijn werd in de jaren ’70 zo populair dat veel producenten met deze naam aan de haal gingen en ook Liebfraumilch gingen maken. Deze zoete rotzooi wordt ook vaak in verband gebracht met de 'blauwe nonnen’. Dat was een soort afgeleide van Liebfraumilch; een slim, opvallend merk voor de export van de firma H. Sichel Söhne uit Mainz. Het werd een enorme hit, vooral vanwege die blauwe nonnen op het etiket. Dat viel op, want in die tijd bestonden er alleen maar klassieke etiketten met gotische letters in Duitsland. Overigens bestonden er helemaal geen nonnen met blauwe gewaden in de Rheinhessen.